Ogólna zasada tworzenia liczby mnogiej w języku francuskim jest łatwa. Wystarczy na końcu rzeczownika dodać “s”
i otrzymujemy słowo w liczbie mnogiej.
une maison → des maisons
un acteur → des acteurs
une bouteille → des bouteilles
Większość francuskich rzeczowników zachowa się właśnie w ten sposób.
W przypadku, gdy rzeczownik w liczbie pojedynczej ma końcówkę -eau lub -eu, zamiast litery “s”, dodamy na końcu
literę “x”, np.:
un bateau (statek) → des bateaux
un cheveu (włos) → des cheveux
un couteau (nóż) → des couteaux
un gâteau (ciasto) → des gâteaux
Również “x” pojawi się na końcu rzeczownika w liczbiemnogiej jeśli w liczbie pojedynczej kończy się na -ail lub -al.
Zmieni się wtedy również sama końcówka i przybierze postać -aux, np.:
un travail (praca) → des travaux
un vitrail (witraż) → des vitraux
un cheval (koń) → des chevaux
un hôpital (szpital) → des hôpitaux
Wyjątki:
un fils (syn) → des fils
un pays (państwo) → des pays
une souris (mysz) → des souris
un autobus (autobus) → des autobus
un bois (las) → des boisune fois (raz) → des fois
un tapis (dywan) → des tapis
un poids (ciężar) → des poidsle dos (plecy) → les dos
le bras (ramię) → les bras
un secours (ratunek) → des secours
un Polonais (Polak) → des Polonais
un Français (Francuz) → des Français
un Anglais (Anglik) → des Anglais
un Portugais (Portugalczyk) → des Portugais
un Suédois (Szwed) → des Suédois
un Danois (Duńczyk) → des Danois
un Hongrois (Węgier) → des Hongrois
un relais (sztafeta) → des relais
le cours (kurs) → les cour
sun os (kość) → des os
une voix (głos) → des voix
un gaz (gaz) → des gaz
un nez (nos) → des nez
la paix (pokój) → les paix
un prix (cena) → des prix
une croix (krzyż) → des croix
un roux (rudzielec) → des roux
un vieux (starzec) → des vieux
un détail (detal, szczegół) → des détails
un soleil (słońce) → des soleils
un bal (bal) → des bals
un festival (festiwal) → des festivals
un pneu (opona) → des pneus
un fou (szaleniec) → des fous
Wyjątki – forma w liczbie mnogiej w ogóle nie przypomina tej z liczby pojedynczej lub zmiana dotyczy większej części słowa niż samej końcówki. Znajdziesz tu:
un œil (oko) → des yeux (oczy)
monsieur (pan) → messieurs (panowie)
madame (pani) → mesdames (panie)
mademoiselle (panna) → mesdemoiselles
un ciel (niebo) → des cieux
Rzeczowniki występujące tylko w liczbie pojedynczej:
nazwy substancji: le lait, le sucre,
pojęcia abstrakcyjne: la beauté, la bonté,
czasowniki używane w formie rzeczownikowej: le savoir, le dire (chociaż wyjątkiem jest tu le devoir → les devoirs),
nazwy nauk i sztuk: la chimie, l’histoire (znów wyjątek: les mathématiques – należy do kolejnej grupy, bo ma tylko liczbę mnogą)
nazwiska [chociaż rodzajnik się zmienia]: les Renault, les Macron, les Hollande
Rzeczowniki występujące tylko w liczbie mnogiej:
alentours (okolice)
annales (roczniki, kroniki)
archives (archiwa)
entrailles (wnętrzności)
environs (okolice)
épinards (szpinak)
épousailles (zaślubiny)
errements (przewinienia)
félicitations (gratulacje)
fiançailles (zaręczyny)
frais (koszty)
honoraires (honorarium)
mathématiques (matematyka)
mœurs (zwyczaje, zasady)
préparatifs (przygotowania)
victuailles (jedzenie)
Rzeczowniki zmieniające znaczenie w zależności od liczby:
la lunette (luneta) → les lunettes (okulary)
un ciseau (dłuto) → des ciseaux (nożyczki)
une vacance (wakat) → des vacances (wakacje)
une dame (kobieta) → des dames (warcaby)
un échec (porażka) → des échecs (szachy)
une règle (zasada, reguła) → des règles(menstruacja)
Trzy rzeczowniki, które w liczbie pojedynczej są rodzaju męskiego, natomiast w liczbie mnogiej stają się żeńskie.
amour (miłość),
délice (przyjemność)
oraz orgue (organy).
Mam nadzieję, że temat tworzenia liczby mnogiej rzeczowników wyczerpałam i nie będzie on stanowił dla Ciebie problemu.
